خطرتحریم‌های آمریکایی و اروپایی نفت روسیه را تهدید می‌کند

به گزارش محمد حسین لطف اللهی ؛  در معاملات صبح اروپا، تا ساعت ۰۹:۰۰ به وقت گرینویچ، قیمت آتی نفت برنت دریای شمال، که به عنوان شاخص بین‌المللی بازار شناخته می‌شود، با افزایش ۵۸ سنت (معادل ۰.۸ درصد) به ۷۰.۹۴ دلار در هر بشکه رسید. همزمان، شاخص نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) آمریکا نیز با رشدی مشابه، با افزایش ۵۹ سنت (معادل ۰.۹ درصد)، در سطح ۶۹.۰۴ دلار برای هر بشکه تثبیت شد. این روند افزایشی، ادامه‌ی حرکت مثبت هفته گذشته است و نشان می‌دهد که معامله‌گران در حال قیمت‌گذاری ریسک‌های ژئوپلیتیکی جدیدی هستند.

جیووانی استاونوو، تحلیلگر برجسته بانک سوئیسی یوبی‌اس (UBS)، در تحلیلی کوتاه گفت: «ترکیب رشد واردات نفت خام توسط چین و انتظارات فزاینده پیرامون اعلام موضع رئیس‌جمهور ترامپ در قبال روسیه، به وضوح از قیمت‌ها حمایت می‌کند و کف حمایتی محکمی برای بازار ایجاد کرده است.»

تحریم‌های جدید در راه است

موتور اصلی این افزایش قیمت، انتظارات برای اعلام تحریم‌های جدید و سخت‌گیرانه‌تر از سوی ایالات متحده علیه روسیه است. بازارها منتظرند تا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، موضع جدید دولت خود را که گفته می‌شود جامع و سخت‌گیرانه خواهد بود، اعلام کند. این گمانه‌زنی‌ها پس از آن قوت گرفت که ترامپ روز یکشنبه، ضمن تأیید ارسال سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته پاتریوت به اوکراین، به صراحت از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به دلیل عدم پیشرفت در خاتمه دادن به جنگ ابراز ناامیدی کرد. این اظهارات به عنوان نشانه‌ای از تغییر رویکرد کاخ سفید و پایان صبر استراتژیک تعبیر شده است.

به موازات اقدامات دولت، یک لایحه دوحزبی در کنگره ایالات متحده نیز در حال کسب حمایت است. هدف این لایحه، که هفته گذشته شتاب بیشتری گرفت، اعمال فشار سیستماتیک بر مسکو برای ورود به مذاکرات صلح واقعی با اوکراین است. جزئیات این تحریم‌ها هنوز مشخص نیست، اما تحلیلگران احتمال می‌دهند که می‌تواند شامل تحریم‌های ثانویه علیه نهادهای مالی و شرکت‌های بین‌المللی باشد که به تجارت نفت روسیه کمک می‌کنند.

در آن سوی اقیانوس اطلس، اتحادیه اروپا نیز در حال نهایی کردن هجدهمین بسته تحریمی خود علیه روسیه است. این بسته که مذاکرات فشرده‌ای را پشت سر گذاشته، به دنبال اصلاح بزرگ‌ترین ابزار اقتصادی اتحادیه علیه مسکو یعنی «سقف قیمت نفت» است. سقف ۶۰ دلاری فعلی، با توجه به کاهش قیمت نفت اورال روسیه، کارایی خود را تا حد زیادی از دست داده است.

بر اساس اطلاعات چهار منبع دیپلماتیک اروپایی، رویترز نوشته است که کمیسیون اروپا پیشنهاد کرده است که سقف قیمت به یک مکانیزم «شناور» تبدیل شود و همواره ۱۵ درصد کمتر از میانگین قیمت بازار نفت خام در سه ماه گذشته تعیین گردد. یکی از این منابع که نخواست نامش فاش شود، توضیح داد: «با این فرمول و بر اساس میانگین قیمت نفت خام روسیه در ۲۲ هفته گذشته، قیمت اولیه حدود ۴۷ دلار در هر بشکه خواهد بود.» این اقدام، در صورت تصویب، درآمد نفتی روسیه را به شکل قابل توجهی کاهش خواهد داد.

پیش‌بینی می‌شود توافق کامل روز دوشنبه حاصل شود تا بسته برای تصویب نهایی در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در روز سه‌شنبه آماده گردد. این بسته همچنین شامل هدف قرار دادن یک پالایشگاه متعلق به روسیه در هند، دو بانک چینی و یک نهاد ثبت پرچم کشتی‌ها می‌شود که نشان از عزم اتحادیه برای مقابله با «ناوگان سایه» روسیه دارد؛ شبکه‌ای از تانکرها که برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌شوند.

چین به ذخیره‌سازی ادامه می‌دهد

در حالی که نگرانی‌ها از سمت عرضه بازار را ملتهب کرده، داده‌های سمت تقاضا نیز از قیمت‌ها حمایت می‌کند. آمار رسمی گمرک چین نشان داد که واردات نفت این کشور در ماه ژوئن با ۷.۴ درصد افزایش نسبت به سال گذشته، به ۱۲.۱۴ میلیون بشکه در روز جهش کرده است. این بالاترین سطح واردات از ماه اوت ۲۰۲۳ به شمار می‌رود و نشان‌دهنده تقاضای قوی از سوی پالایشگاه‌های چینی است.

اما این تصویر یک روی دیگر نیز دارد. تیم تحقیقاتی بانک جی‌پی مورگان در یادداشتی تحلیلی به مشتریان خود هشدار داد: «چین احتمالاً به انباشت استراتژیک خود ادامه خواهد داد، اما با توجه به اینکه ظرفیت ذخیره‌سازی این کشور به ۹۵ درصد از اوج خود در سال ۲۰۲۰ رسیده است، این موجودی‌ها به زودی در مکان‌های قابل مشاهده برای بازارهای غربی ظاهر خواهند شد که برای تشکیل قیمت جهانی حیاتی هستند و این امر می‌تواند در میان‌مدت فشاری نزولی بر قیمت‌ها وارد کند.»

بازار نفت عملاً در یک میدان تقابل نیروهای قدرتمند قرار گرفته است. هفته گذشته، قیمت نفت برنت ۳ درصد و WTI حدود ۲.۲ درصد رشد داشتند، که بخشی از آن به دلیل گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) بود که هشدار داد بازار جهانی نفت ممکن است با محدودیت عرضه بیشتری از آنچه تصور می‌شود، روبرو باشد.

اکنون همه نگاه‌ها به اعلامیه‌های سیاسی این هفته دوخته شده است. جزئیات تحریم‌های آمریکا و رأی نهایی اتحادیه اروپا مشخص خواهد کرد که فشار بر عرضه نفت روسیه تا چه حد افزایش خواهد یافت. هرگونه اختلال جدی در صادرات روسیه می‌تواند قیمت‌ها را به سطوح بسیار بالاتری برساند. در مقابل، تداوم تقاضای چین به عنوان یک لنگر ثبات‌بخش عمل می‌کند، هرچند که محدودیت ظرفیت ذخیره‌سازی آن یک ریسک نزولی بالقوه است. معامله‌گران در انتظارند تا ببینند کدام یک از این دو نیرو در روزهای آینده دست بالا را خواهد داشت.